ขอแนะการป้องกัน 5 สาเหตุของการเกิดปัญหาฝุ่น PM 2.5 ดังนี้ ฝุ่นละอองจากการเผาในพื้นที่โล่ง อาทิ การเผาขยะที่มีสารพิษ การเผาป่า การเผาวัชพืชและวัสดุทางการเกษตร จะทำให้เกิดหมอกควันและฝุ่นละอองสะสมในอากาศ เพื่อลดมลพิษในอากาศ ควรงดการเผาในทุกกรณี เกษตรกรให้ใช้การไถกลบหรือแปรรูปเศษวัสดุทางการเกษตรแทนการเผา ควันและฝุ่นละอองจากการประกอบกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน อาทิ การจุดเตาไฟปิ้งย่างอาหาร การจุดธูปเทียน ซึ่งเป็นการเพิ่มปริมาณฝุ่นควัน ดังนั้น การปิ้งย่างให้เปลี่ยนไปใช้เตาไร้ควันแทน รวมถึงใช้ธูปเทียนไฟฟ้าแทน ฝุ่นละอองที่เกิดควันพิษท่อไอเสียรถ โดยเฉพาะบริเวณที่มีการจราจรหนาแน่น ซึ่งการเผาไหม้ของเครื่องยนต์ที่ไม่สมบูรณ์ทำให้เกิดควันดำและฝุ่น จึงควรตรวจสอบสภาพเครื่องยนต์เป็นประจำ เพื่อไม่ให้เกิดควันดำ รวมถึงลดการใช้รถยนต์ส่วนตัวไปใช้บริการรถโดยสารสาธารณะมากขึ้น หรือเลือกใช้รถพลังงานไฟฟ้าแทนรถใช้น้ำมัน

นอกจากนี้ ยังมีฝุ่นละอองที่เกิดจากการก่อสร้าง อาทิ ก่อสร้างถนน อาคาร เส้นทางรถไฟฟ้า ผู้ก่อสร้างให้ปฏิบัติตามที่กฎหมายกำหนดอย่างเคร่งครัด โดยใช้ผ้าใบคลุมหรือติดตั้งตาข่ายป้องกันฝุ่นละอองฟุ้งกระจาย ฉีดพ่นละอองน้ำดักจับฝุ่นละอองและเพิ่มความชุ่มชื้นในอากาศ ฝุ่นละอองจากโรงงานอุตสาหกรรม โดยเฉพาะให้โรงงานถ่านหินและโรงไฟฟ้าที่มีกระบวนการผลิตการเผาไหม้ ทำให้เกิดมลพิษทางอากาศสูง ให้ควบคุมการประกอบกิจการตามแนวทางการป้องกันมลพิษฝุ่นควันอย่างเข้มงวด โดยติดตั้งระบบกำจัดฝุ่นละอองไม่ให้ปล่อยมลพิษเกินมาตรฐานที่กำหนด

การปลูกต้นไม้ที่สามารถดักจับฝุ่นควันได้ อาทิ พลูด่าง ข่อย หูกระจง นอกจากช่วยลดฝุ่น PM 2.5 ยังช่วยเพิ่มพื้นที่สีเขียวและอากาศบริสุทธิ์ได้อีกด้วย ทั้งนี้ ประชาชนได้ผู้รับความเดือดร้อนจากอุบัติภัย สามารถแจ้งเหตุและขอความช่วยเหลือทางไลน์ “ปภ.รับแจ้งเหตุ 1784” โดยเพิ่มเพื่อน Line ID 1784

วิกฤตโลกร้อน กำลังส่งผลกระทบต่อสภาพภูมิอากาศทั่วโลก หนึ่งในปรากฏการณ์ที่น่าจับตาคือ การแผ่ขยายของสภาพอากาศแบบขั้วโลกลงมายังพื้นที่ละติจูดต่ำสร้างความหนาวเย็นรุนแรงให้กับหลายพื้นที่ ปรากฎการณ์นี้เรียกว่า Polar Vortex
Polar Vortex คืออะไร 
Polar Vortex หรือ ลมวนขั้วโลก เป็นกระแสลมที่พัดหมุนวนในเขตขั้วโลกเหนือและขั้วโลกใต้ มีการเคลื่อนที่ในลักษณะทวนเข็มนาฬิกาตลอดทั้งปี ทำหน้าที่คอยกักเก็บลมเย็นให้อยู่ที่ขั้วโลก ป้องกันไม่ให้ขยายออกไป และไม่ให้ความร้อนจากละติจูดกลางเข้ามาได้ โดยมี Polar jet stream หรือ กระแสลมกรด ล้อมรอบไว้ เปรียบเสมือนกำแพงกั้นระหว่างอากาศเย็นและอากาศอุ่น
ภาวะโลกร้อนส่งผลให้สภาพอากาศแปรปรวน กระทบต่อสมดุลของระบบสภาพอากาศบนโลก เมื่อไหร่ก็ตามที่สภาพอากาศไม่สมดุล กำแพง Polar jet stream จะอ่อนกำลังลง ทำให้ Polar vortex เข้าสู่สภาวะแปรปรวน ไม่สามารถคงตัว ส่งผลให้อากาศอุ่นจากละติจูดต่ำไหลบ่าขึ้นสู่ละติจูดสูง ในขณะเดียวกัน อากาศเย็นจากขั้วโลกก็เคลื่อนที่ลงมายังละติจูดต่ำ มีผลให้สภาพอากาศในบริเวณนั้นหนาวเย็นมากกว่าปกติ
เมื่อกระแสลม Polar Vortex แปรปรวน จะสร้างผลกระทบอย่างไรต่อมนุษย์
1. สภาพอากาศสุดขั้ว
• คลื่นความหนาวเย็นจัด: อากาศหนาวเย็นจากขั้วโลกไหลกลับลงสู่บริเวณละติจูดต่ำ ก่อให้เกิดสภาวะหนาวสุดขั้ว อุณหภูมิต่ำผิดปกติ ส่งผลต่อสุขภาพ ความเป็นอยู่ และระบบนิเวศ
• พายุ: การแปรปรวนของ Polar Vortex ส่งผลต่อกระแสลมในชั้นบรรยากาศ นำไปสู่พายุรุนแรง เช่น
พายุหิมะ พายุฝนฟ้าคะนอง พายุทอร์นาโด ส่งผลต่อชีวิตและทรัพย์สิน
2. ผลกระทบต่อสุขภาพ
• โรคที่เกี่ยวข้องกับสภาพอากาศ: อากาศหนาวเย็นจัด ส่งผลต่อสุขภาพ เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคระบบทางเดินหายใจ
• การบาดเจ็บ: สภาพอากาศเลวร้าย เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนน
3. ความเสียหายต่อโครงสร้างพื้นฐาน
• สายไฟฟ้า: อากาศหนาวจัดทำให้สายไฟฟ้าเปราะบาง เสี่ยงต่อการขาด ส่งผลให้ไฟฟ้าดับเป็นวงกว้าง กระทบต่อการดำเนินชีวิตของประชาชน
• รางรถไฟ เขื่อน ท่าเรือ: สภาพอากาศที่เลวร้ายส่งผลต่อการขนส่ง การคมนาคม และระบบเศรษฐกิจโดยรวม
4. ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ:
• ความเสียหายต่อภาคเกษตรกรรม: อากาศหนาวจัด อาจทำลายพืชผลทางการเกษตร ส่งผลต่อความมั่นคงทางอาหาร และเศรษฐกิจ
• การหยุดชะงักของธุรกิจ: สภาพอากาศเลวร้าย อาจส่งผลต่อการขนส่ง การท่องเที่ยว ธุรกิจต่างๆ

แนวทางการรับมือปรากฏการณ์ Polar Vortex
1. สร้างความตระหนักรู้ ความเข้าใจ แนวทางการรับมือเกี่ยวกับปรากฏการณ์ Polar Vortex นี้ให้แก่ประชาชน เพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับสภาพอากาศหนาวจัด
2. พัฒนาระบบเตือนภัยล่วงหน้า แจ้งเตือนประชาชนให้เตรียมพร้อมรับมือ
3. ติดตามสภาพอากาศอย่างใกล้ชิด จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมอุตุนิยมวิทยา
4. หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรเตรียมพร้อมรับมือกับสภาพอากาศแปรปรวน เช่น พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานให้ทนทานต่อสภาพอากาศหนาวจัด
5. เตรียมพร้อมรับมือกับสภาพอากาศหนาวเย็นจัด เช่น เตรียมเสื้อผ้าหนาๆ ผ้าห่ม ยาประจำตัว อาหาร น้ำดื่ม
6. การผลิตไฟฟ้าจากแหล่งพลังงานหมุนเวียน เช่น กังหันลม โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ พลังงานน้ำ และพลังงานแสงอาทิตย์ ล้วนเผชิญกับข้อจำกัดเมื่อเผชิญกับสภาพอากาศหนาวเย็นจัด หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องจำลองความต้องการในการใช้พลังงานไฟฟ้า เพื่อจัดเก็บพลังงานสำรองให้เพียงพอเมื่อเกิดภัยพิบัติ Polar Vortex หรือสภาพอากาศสุดขั้ว
7. กำหนดมาตรการในการช่วยเหลือผู้ประสบภัย โดยจัดสรรเงินทุนในการปรับปรุงอาคารให้มีฉนวนความร้อนเพื่อป้องกันผู้พักอาศัยสัมผัสกับความหนาวเย็นเป็นเวลานาน
8. ร่วมมือกันลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เพื่อลดการแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศ
ที่มา: National Oceanic and Atmospheric; สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน); กรมอุตุนิยมวิทยา
"ประเทศไทยเติบโตอย่างยั่งยืนด้วยเศรษฐกิจคาร์บอนต่ำและมีภูมิคุ้มกันต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศด้วยการมีส่วนร่วมของประชาชน"
#DCCE
#กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม